ادرار و مدفوع نوزاد در روزهای اول چگونه است؟

دفع ادرار و مدفوع

 

 چند بار در روز نوزاد باید ادرار کند ؟

 از آنجا که نوزاد کنترلی بر دفع ادرار خود ندارد ، ادرار قطره قطره دفع نمی شود و وقتی

به میزان خاصی در مثانه جمع شد ، یکجا دفع می گردد . نوزادانی که زیر ۶ هفته دارند ،

در هر ۲۴ ساعت ممکن است ۲۰ تا ۳۰ بار دفع ادرار داشته باشند ، اما نیازی نیست که بعد

از هر بار ادرار پوشک او را عوض کنید . اگر پوشک نوزاد خشک باشد ، جای نگرانی است.

 چه موقع می توان گفت نوزاد به میزان کافی دفع ادرار داشته است ؟

 گرچه از پوشک های یک بار مصرف نمی توان رطوبت را تشخیص داد چون ادرار به

درون لایه جاذب میانی آن نفوذ می کند ، اما از روی وزن پوشک می توان به میزان ادرار

پی بردچنانچه نوزاد در عرض بیشتر از سه ساعت دفع ادرار نداشته باشد ، باید دانست که

ممکن است آب بدنش کم شده باشد . اگر علت این باشد ، باید با پزشک یا مدد کار

بهداشت موضوع را در میان گذاشت.

 چنانچه پوشک نوزاد لکه های قرمز داشته باشد ، آیا به این علت است که خون

در ادرار او است ؟

  احتمال وجود خون در ادرار نمی رود . رگه های قرمز یا حتی صورتی رنگی که گاهی در

ادرار نوزاد دیده می شود ، معمولا مربوط به املاح شیمیایی بدن او به نام اورات می شود

که یکی از دفعیات طبیعی بدن است . چنانچه مطمئن نیستید ، بهتر است پوشک نوزاد را

به مددکار  بهداشت یا پزشک نشان دهید . وجود خون در ادرار مسئله نادری است ، اما

اگر صحت داشته باشد ، باید بسیار جدی گرفته شود . در نوزادان پسر ممکن است علت

خونریزی  وجود مشکلی در آلت یا پوست ختنه گاه باشد . نوزاد دختر در حدود سن هفت

روزگی  ممکن است از قسمت واژن خونریزی داشته باشد ، اما جای نگرانی نیست . علت

این است که مقداری استروژن و هورمونهای دیگر مادر در طول بارداری وارد گردش خون

نوزاد می شود .اما اگر سابقه بیماری خونریزی دهنده در خانواده وجود داشته باشد  یا

نوزاد بی حال باشد و شیر نخورد  و یا کبودی روی پوست او باشد ، با پزشک نوزاد مشورت

نمایید.

 علت بوی نامطبوع ادرار نوزاد چیست ؟

  برای بوی ناخوشایند ادرار نوزاد سه علت وجود دارد ادراری که مانده  باشد بو می گیرد و

چاره آن است که زود به زود پوشک نوزاد را عوض کنید . اگر ادرار غلیظ شود  بو می گیرد

و علت آن است که مایعات کمی به بدن نوزاد  رسیده است . اگر نوزاد با شیر خودتان

تغذیه می کند ، شیر بیشتری به او بدهید و اگر شیر خشک میخورش به صورت موقت بین

وعده های  شیر ، آب جوشیده سرد به او بنوشانید. کم آبی بدن مهم است چنانچه نوزاد

حال خوب نباشد یا پوشکش خشک باشد، باید با پزشک یا مددکار بهداشت مشاوره کرد

چون عفونت دستگاه ادراری بر نوزادان چند روزه تأثیر منفی می گذارد و اگر درمان نشود

به حالت حاد در می آید . اگر نوزاد وضعیت عمومی خوبی نداشته باشد . باید او را نزد

پزشک برد. 

 چند بار در روز نوزاد می تواند مدفوع کند ؟

 نوزاد چندین بار در روز می تواند اجابت مزاج داشته باشند . در شش هفته اول در هر 24

ساعت سه یا چهار بار ممکن است دفع مدفوع داشته باشند ، اما بیشتر از این هم طبیعی

خواهد بود. مدفوع نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند شل است و چندین بار دفع

خواهند داشت تا زمانی که وضعیت عمومی نوزاد خوب باشد ، دفعات اجابت مزاج اسهال

به شمار نمی آید . اما برخی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ، ممکن است هر

چند روز یکبار دفع مدفوع داشته باشند. چنانچه نوزاد از زمان تولد تا ۳۶ ساعت مدفوع

نداشته باشد ، با پزشک مشورت نمایید .

 رنگ طبیعی مدفوع نوزاد چند روزه چگونه است ؟

 در ۲۴ ساعت اول پس از تولد نوزاد مکونیوم تولید می کند . مکونیوم ماده سبز تیره

چاکی است که عمدتا از صفرا و بلغم تشکیل شده است . در طول دو روز بعد ، مدفوع به

رنگ قهوه ای روشن در می آید و حالت چسبندگی آن نسبت به مکونیوم کمتر و مدفوع

شل می گردد.

 چرا رنگ مدفوع نوزاد تغییر می کند ؟

 چون مواد غذایی بتدریج به وسیله روده نوزاد جذب می شوند . مکونیوم یا مدفوع نوزاد

درروز اول هنگامی تولید شده است که نوزاد در داخل رحم صرفا از طریق جریان خون در

بند باشی تغذیه می کرده است . وقتی رنگ مدفوع تغییر می کند ، قوام آن هم عوض می

شود ؛ ولی اگر حال عمومی نوزاد خوب باشد جای نگرانی نیست .

 چنانچه نوزاد با شیر مادر تغذیه کند ، مدفوع او چگونه خواهد بود ؟

 مدفوع این نوزادان معمولا به رنگ زرد مایل به نارنجی ( خردلی ) می باشد و بوی شیر

ترشیده یا ماستی که فاسد شده است ، می دهد . تعداد دفعات اجابت مزاج مکرر است و

گاهی به شکل بلغم می باشد . رنگ مدفوع این نوزادان می تواند سبز روشن باشد و این

باعث می شود والدین فکر کنند نوزاد اسهال شده است یا در فرهنگ ما بزرگترها می گویند

که پهلوهای نوزاد سرما خورده است . اما باید دانست که این حالت کاملا طبیعی است.

 چنانچه نوزاد شیر خشک مصرف کند ، مدفوع او چگونه خواهد بود ؟

 فرمول ترکیبی شیر خشک باعث می شود مدفوع این نوزادان حجیم تر و سفت تر باشد .

رنگ آن معمولا قهوه ای روشن است و تقریبا مثل مدفوع افراد بزرگسال بوی ناخوشایندی

دارد ، زیرا برخلاف نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ، ترکیبی از باکتریهای مختلف

در مدفوع این دسته از نوزادان وجود دارد . مدفوع سبز رنگ در نوزادانی که با شیر خشک

تغذیه می شوند ، خصوصا اگر شل باشد ممکن است مهم باشد علت آن گاستروآنتریت

یعنی التهاب معده و روده ( اسهال عفونی ) می باشد.

  تمیز کردن بدن نوزاد

 هر چند وقت و چه موقع باید بدن نوزاد را تمیز کرد ؟

 باید هر روز بدن نوزاد را تمیز کنید ، اما حمام کردن روزانه او ضرورتی ندارد . می توانید

در دو یا سه روز نوزاد را حمام کنید . زمانی را برای این کار انتخاب کنید که مجبور نباشید

نوزاد را برای انجام کاری مثل پاسخ دادن به تلفن یا باز کردن در ، تنها بگذارید.

 شیوه تمیز نگاه داشتن بدن نوزاد چیست ؟

 می توانید با تمیز کردن صورت ، دستها و قسمت تحتانی نوزاد همواره او را تمیز نگاه

دارید برای این کار نیازی نیست به طور کامل لباس هایش را در آورید ، زحمت این کار از

حمام کردن نوزاد کمتر خواهد بود ، بخصوص اگر برای شما و نوزادتان حمام کردن کار

ناخوشایندی باشد .

 چگونه باید از بند ناف مراقبت کرد ؟

 باقی مانده بند ناف که در حدود ۱ تا ۲ سانتی متر طول دارد ؛ هنوز به نوزاد متصل است

که گیره ای پلاستیکی به آن وصل است . در طول ۲۴ ساعت این بند ناف حالت جمع

شدگی و چروکیدگی می یابد و رنگش تیره می شود . بند ناف همراه با گیره ای که به آن

است ، بعد از حدود ۳ تا ۱۰ روز می افتد . قبل از این که این قسمت اضافه جدا شود ، می

توانید خط مرزی را که بین این بند ناف تیره رنگ و پوست ناف ایجاد شده است ، ببینید .

زدن بتادین ، خمیر ، زرد چوبه به بند ناف نه تنها مفید نیست بلکه مضر هم هست . حتی

به خیس کردن بند ناف با الکل سفید هم نیازی نیست ، توصیه می شود بند ناف به

صورت خشک نگهداری و مراقبت شود و بند ناف زیر لاستیکی نگهداری شود تا با ادرار و

مدفوع آلوده نگردد .  

  چرا بند ناف نوزاد خونریزی می کند ؟

  وقتی بند ناف شروع به افتادن می کند ، چند قطره خون که از قبل در آن قسمت بوده

ممکن است نشت کند . بعد از افتادن بند ناف ممکن است از این ناحیه کمی خون بیاید ،

اما اگر این قسمت را تمیز نگاه دارید ، این حالت خود به خود برطرف می شود و نیازی به

کار خاصی نیست . در موارد خونریزی شدید با پزشک نوزاد تماس بگیرید.

  چنانچه ناحیه بند ناف ترشح داشته باشد و قرمز شود ، چه باید کرد ؟

  قبل از افتادن بندناف ، چنانچه این ناحیه کمی ترشح آب خون بدهد ، طبیعی است . اگر

این ترشحات ادامه داشته باشد یا این قسمت بوی ناخوشایندی بدهد ، باید این موضوع را

با مددکار بهداشت با پزشک در میان بگذارید . این عفونت خفیف ممکن است به ماده ضد

عفونی کننده نیاز داشته باشد . گاهی به این خاطر نیاز است که نوزاد یک دوره آنتی

بیوتیک بگیرد و حتی به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد .

  وقتی بند ناف می افتد یک قسمت گوشتی باقی می ماند ، تکلیف این قسمت

چه می شود ؟

  این قسمت گوشتی بافت دانه دانه ای است یک بافت معمولی جای زخم تبدیل می شود

. وجود این قسمت گوشتی طبیعی است و معمولا بعد از چند روز برطرف می گردد . گاهی

این بافت گوشتی بسیار ملتهب و بزرگ می شود ؛ اگر اینگونه بود به پزشک یا مددکار

بهداشت مراجعه کنید . ممکن است آنها نیترات نقره را به آهستگی روی این بافت بمالند

که این کار باعث می شود به طور موقت این بافت به رنگ نقره ای در آید .

  آیا متورم شدن ناف ، فتق به شمار می آید ؟

  ممکن است فتق ناف باشد . این فتق بسیار شایع است . در این حالت از پماد استفاده

نکنید و این قسمت را بانداژ نکنید و با پارچه نیز نبندید ، نیازی به فتق بند نیست و زور

زدن نوزاد سبب بدتر شدن آن نمی شود و در طی چند ماه این فتق برطرف می شود ، اما

اگر طی چند سال هم این فتق برطرف نشد و یا خیلی بزرگ شد با پزشک مشورت نمائید .

  چگونه می توان بدن نوزاد را تمیز کرد ؟

  روزی یکبار باید بدن نوزاد را تمیز کنید . حتی اگر روزی یکبار او را حمام کنید ، باز هم

نیاز است که گاهی بدنش را به این روش تمیز کنید . وقتی بدن نوزاد را تمیز می کنید ، با

او صحبت کنید . اگر نوزاد عادت به تمیز کردن نداشته باشد ، باید اطمینان خاطر داشته

باشید . وقتی نوزاد به این کار عادت کند ، از آن لذت می برد .

  چه لوازمی برای تمیز کردن بدن نوزاد نیاز است ؟

  تشکچه تعویض

  آب جوشیده سردشده برای تمیز کردن چشمهای نوزاد 

  شیر آب گرم معمولی

  پنبه برای تمیز کردن چشمها

  دو لیف حوله ای برای قسمت تحتانی نوزاد که درون پوشک است ، از لیف جداگانه

استفاده کنید .

  حوله نرم

  لوسیون بچه مخصوص حمام

  پوشک تمیز و کرم محافظ

  یک دست لباس

  نوزاد را با لباس به پشت روی تشکچه تعویض یا یک حوله دراز کنید. با استفاده از پنبه

ای که در اب جوشیده سرد فرو برده اید ، پلکهایش را از قسمت گوشه چشم به طرف

بیرون تمیز کنید . برای هر چشم از یک پنبه تمیز استفاده نمایید.

  با پنبه تمیزی که در آب گرم فرو برده اید گوشهای نوزاد و چین خوردگی های گردن او را

تمیز کنید . تکه دیگری پنبه تمیز بردارید ، اطراف دهان و بینی نوزاد را تمیز و این قسمتها

را کاملا خشک کنید .

  یک کیف حوله ای را با آب گرم مرطوب و دستهای نوزاد را با آن تمیز کنید . زیرپوش

نوزاد را از تن او خارج کنید ، سپس زیر بغل نوزاد را بشویید و بعد آن قسمت را کاملا

خشک کنید . اگر هوا سرد است یا او نمی خواهد لخت باشد ، زیر پوش تمیزی به او

بپوشانید.

  پوشک نوزاد را باز نکنید . پاهای نوزاد را با لیف حوله ای دیگری که با آب گرم مرطوب کرده اید ، تمیز کنید .

  در آخر ، پوشک نوزاد را باز و قسمت تحتانی او را با لیف حوله ای تمیز کنید . اگر این

ناحیه کثیف است ، از لوسیون بچه برای تمیز کردن آن استفاده کنید ، اما بعد لوسیون را

کاملا پاک کنید . سپس با حوله این قسمت را کاملا خشک کنید با پوشک تمیزی او را

ببندید و به او لباس بپوشانید.

 

منبع