نخستین معاینه نوزاد و کنترل علائم حیاتی

نخستین معاینه نوزاد و کنترل علائم حیاتی

نخستین معاینه بلافاصله پس از زایمان و ترجیحاً در اتاق زایمان صورت می‌گیرد. این معاینه عبارتست از:

 

حصول اطمینان از این‌که کودک در فرآیند تولد دچار آسیب نشده است

جدا سازی کودکان با ناهنجاری، بخصوص آنهایی که به درمان سریع نیازمندند
 

 

یک فوق تخصص نوزادان گفت: معاینه نوزاد پس از تولد برای مشخص شدن ناهنجاری‌های احتمالی ضروری و ارزیابی علائم حیاتی نخستین قسمت معاینه فیزیکی است و در نوزادان بیمار و نارس اندازه‌گیری این علائم باید مکررا در موقعیت‌های مختلف ثبت شوند.
دکتر محمد کلانی با بیان این مطلب و با اشاره به اینکه دمای بدن، نبض، تنفس، رنگ، قوام عضلانی، فعالیت و سطح هوشیاری نوزاد باید هر ۳۰ دقیقه به مدت دو ساعت یا تا زمان برقراری ثبات کنترل شوند، اضافه کرد: معاینه نوزاد شامل معاینه سریع و اولیه در اتاق زایمان، معاینه جزء به جزء در ۲۴ ساعت اول زندگی و در صورتی که بیش از ۴۸ ساعت در بیمارستان بماند معاینه کامل قبل از ترخیص است.
وی ادامه داد: قبل از انجام معاینه فیزیکی مرور سریع شرح حال مادر و نوزاد و بررسی تاریخچه زایمان‌های قبلی ضروری است. دانستن سن، شغل و وضعیت اقتصادی و اجتماعی مادر، سابقه فامیلی بیماری‌ها، سوءمصرف دارو یا الکل در مادر، تاریخچه حاملگی‌های قبلی و عوارض و مشکلات احتمالی، سابقه بیماری‌های مادر و داروهایی که طی بارداری مصرف کرده است، اهمیت زیادی دارند.
کلانی تصریح کرد: بررسی تست‌های اسکرینینگ برای تشخیص عفونت‌ها، بیماری‌های متابولیک و ژنتیک، سونوگرافی و غیره با نتایج اقدامات تشخیصی و نیز اطلاع از مشکلات حین زایمان، نیاز به احیای پس از تولد، وزن تولد، سن حاملگی نوزاد و جنس نوزاد آمادگی ذهنی مناسبی قبل از معاینه به ما خواهد داد.
این فوق تخصص نوزادان اظهار کرد: از زمان تولد جنسیت نوزاد باید به والدین اطلاع داده شود و در صورت ابهام تناسلی پزشکی حق ندارد حدس خود را به والدین بگوید بلکه باید ارزیابی‌های بیشتری در این مورد لازم صورت بگیرد.
وی گفت: نوزادان خیلی نارس و کم وزن، بدحال و دارای ناهنجاری‌های شدید مادرزادی نیاز به بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه دارند. نوزاد سالم طی ساعت‌های اولیه پس از تولد معمولا هشیار بوده و قادر به مکیدن سینه مادر است. در معاینه معمولی و جزء به جزء نوزاد تمام قسمت‌ها باید با دقت معاینه شود و اندازه‌های آناتومیک طبیعی‌ مورد ارزیابی قرار گیرد.

 

 

منبع 

مواردی که باید به سرعت در نخستین معاینه نوزاد بعد از تولد مورد توجه قرار گیرد

مواردی که باید به سرعت در نخستین معاینه نوزاد بعد از تولد مورد توجه قرار گیرد

• سیانوز (کبودی) لب‌ها و پوست
• هرگونه مشکل تنفسی
• مقعد مسدود
• استفراغ مداوم
• علائمی مانند؛ انقباضات سریع عضلانی، تشنج، سفتی گردن، برآمدگی ملاج قدامی (fontanel) و عدم ثبات درجه حرارت بدن.
• هرگونه آنومالی مادرزادی

 

مراقبت‌های پس از ترخیص

اگر تا این زمان هنوز در انتخاب یک پزشک اطفال موفق نبوده‌اید، بهتر است هرچه زودتر یک پزشک مناسب پیدا کنید و به مراقبت‌های بعدی کودکتان توجه لازم را داشته باشید. در طول این مراقبت‌ها، کودکتان معاینه می‌شود و تحت بررسی‌هایی کلی قرار می‌گیرد. برخی از این معاینات و بررسی‌ها شامل موارد زیر است:

• معاینۀ کامل نوزاد
• اندازه‌گیری وزن، قد و دور سر نوزاد
• ارزیابی کاهش وزن
• بررسی وضعیت تغذیۀ نوزاد و تعداد دفعات تغذیه
• بررسی بی‌اشتهایی، اسهال یا استفراغ در نوزاد
• بررسی دفع ادرار و مدفوع نوزاد
• ارزیابی چگونگی تنفس نوزاد
• بررسی تب و دمای بدن نوزاد
• بررسی بند ناف
• بررسی محل ختنۀ نوزادان پسر در صورت انجام شدن ختنه
• توجه به رابطۀ مادر و نوزاد
• ارزابی وجود علائم اولیۀ افسردگی بعد زایمان در مادر
• کنترل نتایج آزمایشات قبل از ترخیص نوزاد
• بررسی واکسیناسیون‌های انجام‌شده قبل از ترخیص برای نوزاد
• ارزیابی نوزاد برای شناسایی بیماری‌های متابولیکی ارثی، قلبی و غیره
• یادآوری حضور مادر و نوزاد برای انجام آزمایشات غربالگری
• تأکید بر لزوم انجام غربالگری شنوایی نوزاد در صورت انجام نشدن آن تا زمان فعلی

 

بعد از انجام تمام این معاینات، تاریخ مراجعۀ بعدی را به مادر اعلام می‌کنند و برای مصرف قطرۀ ویتامین برای نوزاد در صورت لزوم، راهنمایی لازم را به والدین می‌دهند. همچنین در مورد چگونگی کسب حمایت‌های مورد نیاز دیگر نیز با مادر صحبت می‌کنند.

 

منبع 

اولین اندازه‌ گیری­ های نوزاد

اولین اندازه‌ گیری­ های نوزاد

 

اندازه ‌گیری وزن، قد و دور سر هنگام تولد، ساده‌ترین و در عین حال قابل اعتمادترین وسیله‌ای هستند که توسط آن می‌توان سلامتی و میزان رسیدگی کودک را آزمود.

هدف از چنین اندازه‌گیری عبارتست از:

• دستیابی به اندازه‌های کودک و مقایسه با استاندارد‌ها در جمعیت
• مقایسه اندازه نوزاد با تخمین سن بارداری
• فراهم کردن یک عدد پایه برای آنکه پیشرفت‌ های بعدی اندازه‌ گیری و قابل بررسی شود. 

• وزن موقع تولد (Birth weight)

اندازه‌ گیری وزن تولد ترجیحاً باید در نخستین ساعات زندگی، قبل از آنکه کم شدن وزن پس از تولد بطور واضحی رخ دهد انجام گیرد. نوزاد برهنه باید روی یک حوله تمیز روی کفه ترازو گذاشته شود و با دقت بر طبق روش‌های استاندارد وزن شود. وزن نوزادان در طی روزهای اول تولد روند کاهشی دارد بطوری که اکثر آنها در طی هفته اول تولد حدود 10 درصد از وزن خود را از دست می‌دهند. بعد از آن به تدریج تا سن 10 الی 12 روزگی به وزن تولد بر می‌گردند.

• قد موقع تولد (Birth height)

این اندازه‌ گیری لازم نیست سریعاً انجام شود، امّا باید در طی سه روز نخست انجام گیرد. اندازه‌ گیری طول بدن باید با بیشترین دقت به وسیله یک صفحه اندازه ‌گیری انجام گیرد که دارای یک سر ثابت است که کودک به پشت روی آن می‌خوابد، بطوری که پاهایش کاملاً کشیده باشد. بدیهی است که دو نفر مورد نیاز است تا کودک را بطور صحیح نگهدارند. در این روش دقت اندازه‌گیری 0/1 سانتیمتر است.

• اندازه دور سر (Head Circumference)

این اندازه‌ گیری با یک نوار اندازه‌ گیری در قسمتی از سر که دارای بیشترین قطر می‌باشد انجام می‌شود.

در طی اولین چکاپ نوزاد، علاوه بر قد و وزن، تمامی اندام های او از نظر سلامت چک می شود:

سر: پزشک، قسمت نرمه سر او را چک می کند. این قسمت فاصله بین دو استخوان جمجمه است. حالت فیزیکی سر نوزاد نیز بررسی می شود.

گوش ها: پزشک وجود هرگونه مایع یا عفونت را در داخل گوش نوزاد بررسی می کند. همچنین امتحان می کند که واکنش نوزاد نسبت به صداهای اطراف چگونه است.

چشم ها: پزشک، با یک دستگاه مخصوص داخل چشم نوزاد را بررسی می کند. در چکاپ های بعدی میزان واکنش نوزاد به نور نیز بررسی می شود.

دهان: با بررسی دهان نوزاد، هرگونه عفونت قارچی که ممکن است نوزاد در رحم مادر به آن مبتلا شده باشد شناسایی می شود.

پوست: کل سطح بدن نوزاد به دقت بررسی می شود تا اگر لکه یا علامت مشکوکی بر پوست او وجود داشت بررسی شود.

قلب و ریه: پزشک، به صدای قلب و ریه نوزاد گوش می دهد تا هرگونه صدای نامتعارف و مشکوکی را مورد بررسی قرار دهد.

شکم:با یک فشار کوچک، پزشک، می تواند بزرگی یا کوچکی اندام های داخلی را تشخیص دهد.

پاها و ران ها: پزشک، پاهای نوزاد را به آرامی تکان می دهد تا هرگونه دررفتگی مفصل را شناسایی کند.

اندام تناسلی: پزشک، اندام تناسلی و ادراری نوزاد را بررسی می کند تا هرگونه عفونت احتمالی را تشخیص دهد. برای دختران وجود هرگونه ترشح و برای پسران پایین بودن بیضه ها را بررسی می کند.

 

ماه اول :

* اندازه گیری قد و وزن برای اطلاع از رشد مناسب

* تجویز قطره ویتامین D

* تشخیص بیماری های پوستی احتمالی (از جمله کلاه گهواره ای و عرق سوختگی)

* بررسی شنوایی و بینایی:پزشک در هر بار مراجعه، ساختمان چشم و گوش، عملکرد و امتداد دید شیرخوار را چک می کند.

* بررسی برنامه خواب (شیرخوار در این دوره به تناوب 3-2 ساعت بیدار می شود و در طول شبانه روز 15 ساعت می خوابد)

* بررسی وضعیت بدن هنگام خواب (برای پیشگیری از خفگی او را باید به پشت خواباند)

* تناوب شیرخوردن:هر 3-2 ساعت

ماه دوم :

* اندازه گیری قد و وزن

* دومین دوره واکسن (نوبت دوم واکسن های هپاتیت ب و فلج اطفال و نوبت اول واکسن سه گانه:دیفتری، کزاز ، سیاه سرفه)

* تشخیص بیماری های پوستی احتمالی

* مشاوره با شما درباره برنامه شیر دادن و برگشتن به سر کار

* بررسی شنوایی، بینایی، خلق و خوی کودک و بیماری های پوستی آکنه

 

 

منبع 

اولین تغذیه نوزاد با شیر مادر

 اولین تغذیه نوزاد با شیر مادر

بهتر است اولین تغذیه نوزاد در اتاق زایمان انجام شود و در مادرانی که تحت عمل سزارین قرار می‌گیرند شیردهی باید به محض به هوش آمدن مادر انجام شود. شیردهی باید در عرض 1 ساعت پس از تولد آغاز شود، زیرا علیرغم آنکه در آن زمان شیر کمی وجود دارد ولی این کار کمک می­کند تا تغذیه و ارتباط نزدیک مادر و کودک پایه­ ریزی شود. بهتر است نوزاد در بدو تولد روی شکم مادر گذاشته شود تا ارتباط پوست با پوست در همان دقایق اولیه تولد ایجاد شود. این کار موجب تحریک ترشح هورمون اکسی­توسین در مادر و ترشح شیر از سینه مادر می‌شود، به علاوه در کنترل دمای بدن نوزاد کمک می­کند.

 

تغذیه کودک با شیر مادر

ترک سینه
ترک خوردگی نوک پستان هنگام شروع دوران شیردهی شایع است. معمولا ترک نوک پستان بعد از زایمان، در هفته اول یا دوم شیردهی به وجود می آید. اگر مادری با این مشکل مواجه شد  نحوه شیردهی او غلط است. مادر می تواند هر بار با چربی شیر دور سینه را آغشته کند. این بهترین محلول و چربی است که می توان برای چرب کردن پوست سینه استفاده کرد. نحوه شیردهی مادر باید اصلاح شود تا شقاق سینه به وجود نیاید. بعضی از مادران نوک سینه شان به سمت داخل است. به این مادران توصیه می شود از سرشیشه استفاده کنند. آن ها می توانند قبل از مکیدن و خوردن شیر نوزاد نوک سینه خود را به سمت بیرون فشار دهند یا حتی با ماساژ سینه نوک را پیدا کنند. سر شیشه برای سینه هایی که سرشان به سمت داخل است و سینه هایی که شقاق دارند، مناسب است.

سایز سینه و تاثیر آن در شیردهی به نوزاد
از نظر آناتومیک در هر سینه 15 تا 20 لوب(غدد شیردهی) وجود دارد که باعث می شود سایز سینه ها با هم متفاوت باشند. کوچک و بزرگ بودن سینه مادر در میزان شیر او تاثیری ندارد. ممکن است مادری  سایز سینه اش کوچک باشد ولی نوزادش به خوبی وزن گیری کند و شیر بخورد. در طول دوران شیردهی ممکن است یک سینه ترشح داشته باشد یا مادر شاغل باشد و در خانه نباشد در این صورت می تواند شیر خود را بدوشد و بعدا با قاشق به نوزاد بدهد. شیر مادر را تا 6 ساعت می توان در دمای اتاق نگهداری کرد. همچنین شیر را در یخچال تا 2 روز و در جایخی تا 3 هفته و در فریزر تا 3 ماه می توان نگه داشت. برای مادرانی که شاغل هستند این روش بسیار مناسب است. مادران شاغل می توانند خودشان شیرشان را بدوشند یا این که با استفاده از دستگاه شیر را بدوشند.

دلایل احتمالی عدم تمایل چند روزه کودک به خوردن شیر مادر
1 - غذاهای جدید یا سایر تغییرات در رژیم غذایی مادر که ممکن است باعث تغییر طعم شیر مادر شود.
2-  دندان درآوردن کودک و حساس شدن لثه های او که باعث می شود مکیدن شیر مادر برایش دردناک شود.
3 -   ممکن است شما دچار استرس باشید و نوزاد متوجه این حالت روانی شما شود . 
4 -   شیوه شیردادن تان را تغییر داده اید. 
5 -  ورزش منظم و در حد متعادل مانعی برای شیردهی مادر محسوب نمی شود، اما گاهی دیده می شود که پس از فعالیت بدنی شدید و ورزش مادر شیرده، به علت ورود اسید لاکتیک به شیر، طعم تلخ در شیر ایجاد می شود.
6-  به گاز گرفتن اتفاقی نوزاد با صدای بلند واکنش نشان داده اید و او را ترسانده اید.   
7 -  عطر یا دئودورانت تان را تغییر داده اید و نوزاد متوجه تغییر بوی شما شده است. 
8 -  ممکن است نوزاد شما دچار عفونت گوش شده باشد، آبریزش بینی و سایر عارضه ها در نوزاد که شیرخوردن از پستان را برای کودک دردناک یا ناراحت کننده می کند .
9- فعالیت بدنی شدید مادر شیرده به علت ورود اسید لاکتیک به شیر، موجب تلخ شدن شیر مادر می شود و به همین علت شیرخوار از خوردن شیر امتناع می کند.

موانع شیر را برطرف کنید!

دکتر اکبر کوشانفر متخصص کودکان و استاد دانشگاه شهید بهشتی در مورد مشکلات شیر دادن و روش های برطرف کردن این مشکلات می گوید:
شیر مادر برای تغذیه شیرخواران از بدو تولد تا 6 ماهگی کاملا کافی و سالم است. شیر مادر برای رشد و نمو جسمی و روحی شیرخوار و حرکت شیرخوار بسیار مفید است. مادری که قصد شیر دادن به نوزاد را دارد باید کاملا به روش شیردهی آگاه باشد. زمانی به نوزاد شیر بدهد که وقت خواب نوزاد نباشد، نوزاد گرسنه باشد و درد شکم نداشته باشد. گاهی اوقات که نوزاد از خوردن شیر امتناع می کند دلایلی دارد. ممکن است نوک سینه مادر برجسته نباشد و شیرخوار به سختی شیر بخورد. با توجه به این مشکل مادر باید از قبل این آمادگی را برای حل مشکل داشته باشد تا نوزادش با مشکل شیرخوردن روبه رو نشود.گاهی اوقات هم سینه مادران بزرگ است و جلوی تنفس نوزاد را می گیرد که مادر باید طوری به نوزاد شیر دهد که  مانع تنفس نوزاد نشود. بعضی مواقع نوک سینه مادر در اثر مکیدن شیر زخم می شود، در این صورت مادر باید از پمادهای مخصوصی استفاده کند تا بتواند به نوزاد شیر دهد. اگر مادر تمام این موارد را رعایت کند و با مهربانی به نوزاد خود شیر دهد هیچ مشکلی در شیر دادن به نوزاد خود نخواهد داشت و بعد از 6 ماهگی نوزاد مادر می تواند شروع به دادن غذای تکمیلی به نوزاد کند.

 

شیردادن به نوزاد طبق برنامه
شیرمادر هضم آسانی دارد و زمان و برنامه مشخصی برای تغذیه شیرخوار نمی توان ارائه کرد. این واقعیت طبیعی است که وقتی شکم شیرخوار به طور مرتب پر باشد و پستان ها پی درپی تخلیه شوند از بسیاری مشکلات شیردهی پیشگیری می شود هیچ جدول زمانی نمی تواند مشخص کننده زمان شیردهی باشد. برخی کودکان زودتر از 2 ساعت یکبار و برخی دیگر فواصل زمانی طولانی تر نیاز به تغذیه دارند. آنچه مسلم است اگر کودک از نظر افزایش وزن مشکلی نداشته باشد می توانید بعد از حدود 20 دقیقه عمل شیردادن را قطع کنید و مطمئن باشید که کودک گرسنه نخواهد ماند. در مورد کودکانی که بعد از خوردن چند دقیقه شیر تمایل به خوابیدن پیدا می کنند و مادر مطمئن است که هنوز کودک سیر نشده است توصیه می شود با عوض کردن سینه یا گرفتن آروغ و نیز تعویض پوشک کودک را بیدار نگه دارید تا به شیرخوردن ادامه دهد . البته میزان خیس و کثیف شدن پوشک کودک معیار خوبی برای میزان سیرشدن کودک خواهد بود. در مورد بچه ای که فقط مدت کوتاهی شیر می خورد بهتر است سعی کنید در فواصل زمانی کوتاهتر یا به طور مکرر و پی درپی به او شیر بدهید.
یکی از معیارهای مهم در میزان کافی بودن شیرمادر جدول رشد کودک است. هر کودک شیرخوار ماهانه بین 500 تا 600 گرم وزن اضافه می کند که نشان دهنده سلامت کودک و کافی بودن شیر مادر است. البته کودک در 2 هفته اول تولد وزن کم می کند. معیار دیگر در کافی بودن شیرمادر تعداد پوشک خیلی خیس کودک در شبانه روز است که بین 6 تا 8 عدد مناسب است . کودک برای 6 هفته اول معمولا 2 تا 5 بار مدفوع در طول روز خواهد داشت. مادر باید تغذیه خوبی داشته باشد. ویتامین های لازم، آهن و کلسیم مصرف کند تا شیری که به نوزاد می دهد برای او کافی باشد و نوزاد رشد طبیعی داشته باشد. مادر هر 5/1 تا 2 ساعت می تواند به نوزاد شیر دهد که نوزاد در این فواصل استراحت کافی داشته باشد و هر وقت گرسنه اش شد بیدار شود. در 2 ماهه اول که رشد نوزاد سریع است شیرخوار حتی شب هم درخواست شیر می کند. مادر در این صورت باید با نوزاد همراهی کند و شب ها به نوزاد شیر دهد. دراین مورد اگر نوزاد وزنش طبیعی باشد مادر می تواند شب ها به نوزاد شیر ندهد.

عفونت هایی که از شیر مادر به نوزاد منتقل می شوند
معمولا هیچ مانعی برای تجویز شیر مادر وجود ندارد، جز در موارد خاصی که  مادر به بیماری مبتلا باشد که برای نوزاد خطرناک است و شیر مادر نوزاد را آلوده می کند. از جمله این بیماری ها سل باز ریوی است. در این بیماری چون مادر آلودگی دارد نمی تواند به نوزاد شیر بدهد. همچنین مادرانی که آبسه های شدید پستان دارند نباید به نوزاد شیر دهند. برخی مواقع مادر ممکن است از نظر روحی شرایط مناسبی نداشته باشد که در این موارد بهتر است به نوزاد شیر ندهد.در مواردی مانند سرماخوردگی و آنژین چون با دارو درمان می شود و نگرانی وجود ندارد مادر می تواند به نوزاد شیر دهد.

 

منبع 

اولین تغذیه نوزاد با شیر مادر

 اولین تغذیه نوزاد با شیر مادر

بهتر است اولین تغذیه نوزاد در اتاق زایمان انجام شود و در مادرانی که تحت عمل سزارین قرار می‌گیرند شیردهی باید به محض به هوش آمدن مادر انجام شود. شیردهی باید در عرض 1 ساعت پس از تولد آغاز شود، زیرا علیرغم آنکه در آن زمان شیر کمی وجود دارد ولی این کار کمک می­کند تا تغذیه و ارتباط نزدیک مادر و کودک پایه­ ریزی شود. بهتر است نوزاد در بدو تولد روی شکم مادر گذاشته شود تا ارتباط پوست با پوست در همان دقایق اولیه تولد ایجاد شود. این کار موجب تحریک ترشح هورمون اکسی­توسین در مادر و ترشح شیر از سینه مادر می‌شود، به علاوه در کنترل دمای بدن نوزاد کمک می­کند.

 

تغذیه کودک با شیر مادر

ترک سینه
ترک خوردگی نوک پستان هنگام شروع دوران شیردهی شایع است. معمولا ترک نوک پستان بعد از زایمان، در هفته اول یا دوم شیردهی به وجود می آید. اگر مادری با این مشکل مواجه شد  نحوه شیردهی او غلط است. مادر می تواند هر بار با چربی شیر دور سینه را آغشته کند. این بهترین محلول و چربی است که می توان برای چرب کردن پوست سینه استفاده کرد. نحوه شیردهی مادر باید اصلاح شود تا شقاق سینه به وجود نیاید. بعضی از مادران نوک سینه شان به سمت داخل است. به این مادران توصیه می شود از سرشیشه استفاده کنند. آن ها می توانند قبل از مکیدن و خوردن شیر نوزاد نوک سینه خود را به سمت بیرون فشار دهند یا حتی با ماساژ سینه نوک را پیدا کنند. سر شیشه برای سینه هایی که سرشان به سمت داخل است و سینه هایی که شقاق دارند، مناسب است.

سایز سینه و تاثیر آن در شیردهی به نوزاد
از نظر آناتومیک در هر سینه 15 تا 20 لوب(غدد شیردهی) وجود دارد که باعث می شود سایز سینه ها با هم متفاوت باشند. کوچک و بزرگ بودن سینه مادر در میزان شیر او تاثیری ندارد. ممکن است مادری  سایز سینه اش کوچک باشد ولی نوزادش به خوبی وزن گیری کند و شیر بخورد. در طول دوران شیردهی ممکن است یک سینه ترشح داشته باشد یا مادر شاغل باشد و در خانه نباشد در این صورت می تواند شیر خود را بدوشد و بعدا با قاشق به نوزاد بدهد. شیر مادر را تا 6 ساعت می توان در دمای اتاق نگهداری کرد. همچنین شیر را در یخچال تا 2 روز و در جایخی تا 3 هفته و در فریزر تا 3 ماه می توان نگه داشت. برای مادرانی که شاغل هستند این روش بسیار مناسب است. مادران شاغل می توانند خودشان شیرشان را بدوشند یا این که با استفاده از دستگاه شیر را بدوشند.

دلایل احتمالی عدم تمایل چند روزه کودک به خوردن شیر مادر
1 - غذاهای جدید یا سایر تغییرات در رژیم غذایی مادر که ممکن است باعث تغییر طعم شیر مادر شود.
2-  دندان درآوردن کودک و حساس شدن لثه های او که باعث می شود مکیدن شیر مادر برایش دردناک شود.
3 -   ممکن است شما دچار استرس باشید و نوزاد متوجه این حالت روانی شما شود . 
4 -   شیوه شیردادن تان را تغییر داده اید. 
5 -  ورزش منظم و در حد متعادل مانعی برای شیردهی مادر محسوب نمی شود، اما گاهی دیده می شود که پس از فعالیت بدنی شدید و ورزش مادر شیرده، به علت ورود اسید لاکتیک به شیر، طعم تلخ در شیر ایجاد می شود.
6-  به گاز گرفتن اتفاقی نوزاد با صدای بلند واکنش نشان داده اید و او را ترسانده اید.   
7 -  عطر یا دئودورانت تان را تغییر داده اید و نوزاد متوجه تغییر بوی شما شده است. 
8 -  ممکن است نوزاد شما دچار عفونت گوش شده باشد، آبریزش بینی و سایر عارضه ها در نوزاد که شیرخوردن از پستان را برای کودک دردناک یا ناراحت کننده می کند .
9- فعالیت بدنی شدید مادر شیرده به علت ورود اسید لاکتیک به شیر، موجب تلخ شدن شیر مادر می شود و به همین علت شیرخوار از خوردن شیر امتناع می کند.

موانع شیر را برطرف کنید!

دکتر اکبر کوشانفر متخصص کودکان و استاد دانشگاه شهید بهشتی در مورد مشکلات شیر دادن و روش های برطرف کردن این مشکلات می گوید:
شیر مادر برای تغذیه شیرخواران از بدو تولد تا 6 ماهگی کاملا کافی و سالم است. شیر مادر برای رشد و نمو جسمی و روحی شیرخوار و حرکت شیرخوار بسیار مفید است. مادری که قصد شیر دادن به نوزاد را دارد باید کاملا به روش شیردهی آگاه باشد. زمانی به نوزاد شیر بدهد که وقت خواب نوزاد نباشد، نوزاد گرسنه باشد و درد شکم نداشته باشد. گاهی اوقات که نوزاد از خوردن شیر امتناع می کند دلایلی دارد. ممکن است نوک سینه مادر برجسته نباشد و شیرخوار به سختی شیر بخورد. با توجه به این مشکل مادر باید از قبل این آمادگی را برای حل مشکل داشته باشد تا نوزادش با مشکل شیرخوردن روبه رو نشود.گاهی اوقات هم سینه مادران بزرگ است و جلوی تنفس نوزاد را می گیرد که مادر باید طوری به نوزاد شیر دهد که  مانع تنفس نوزاد نشود. بعضی مواقع نوک سینه مادر در اثر مکیدن شیر زخم می شود، در این صورت مادر باید از پمادهای مخصوصی استفاده کند تا بتواند به نوزاد شیر دهد. اگر مادر تمام این موارد را رعایت کند و با مهربانی به نوزاد خود شیر دهد هیچ مشکلی در شیر دادن به نوزاد خود نخواهد داشت و بعد از 6 ماهگی نوزاد مادر می تواند شروع به دادن غذای تکمیلی به نوزاد کند.

 

شیردادن به نوزاد طبق برنامه
شیرمادر هضم آسانی دارد و زمان و برنامه مشخصی برای تغذیه شیرخوار نمی توان ارائه کرد. این واقعیت طبیعی است که وقتی شکم شیرخوار به طور مرتب پر باشد و پستان ها پی درپی تخلیه شوند از بسیاری مشکلات شیردهی پیشگیری می شود هیچ جدول زمانی نمی تواند مشخص کننده زمان شیردهی باشد. برخی کودکان زودتر از 2 ساعت یکبار و برخی دیگر فواصل زمانی طولانی تر نیاز به تغذیه دارند. آنچه مسلم است اگر کودک از نظر افزایش وزن مشکلی نداشته باشد می توانید بعد از حدود 20 دقیقه عمل شیردادن را قطع کنید و مطمئن باشید که کودک گرسنه نخواهد ماند. در مورد کودکانی که بعد از خوردن چند دقیقه شیر تمایل به خوابیدن پیدا می کنند و مادر مطمئن است که هنوز کودک سیر نشده است توصیه می شود با عوض کردن سینه یا گرفتن آروغ و نیز تعویض پوشک کودک را بیدار نگه دارید تا به شیرخوردن ادامه دهد . البته میزان خیس و کثیف شدن پوشک کودک معیار خوبی برای میزان سیرشدن کودک خواهد بود. در مورد بچه ای که فقط مدت کوتاهی شیر می خورد بهتر است سعی کنید در فواصل زمانی کوتاهتر یا به طور مکرر و پی درپی به او شیر بدهید.
یکی از معیارهای مهم در میزان کافی بودن شیرمادر جدول رشد کودک است. هر کودک شیرخوار ماهانه بین 500 تا 600 گرم وزن اضافه می کند که نشان دهنده سلامت کودک و کافی بودن شیر مادر است. البته کودک در 2 هفته اول تولد وزن کم می کند. معیار دیگر در کافی بودن شیرمادر تعداد پوشک خیلی خیس کودک در شبانه روز است که بین 6 تا 8 عدد مناسب است . کودک برای 6 هفته اول معمولا 2 تا 5 بار مدفوع در طول روز خواهد داشت. مادر باید تغذیه خوبی داشته باشد. ویتامین های لازم، آهن و کلسیم مصرف کند تا شیری که به نوزاد می دهد برای او کافی باشد و نوزاد رشد طبیعی داشته باشد. مادر هر 5/1 تا 2 ساعت می تواند به نوزاد شیر دهد که نوزاد در این فواصل استراحت کافی داشته باشد و هر وقت گرسنه اش شد بیدار شود. در 2 ماهه اول که رشد نوزاد سریع است شیرخوار حتی شب هم درخواست شیر می کند. مادر در این صورت باید با نوزاد همراهی کند و شب ها به نوزاد شیر دهد. دراین مورد اگر نوزاد وزنش طبیعی باشد مادر می تواند شب ها به نوزاد شیر ندهد.

عفونت هایی که از شیر مادر به نوزاد منتقل می شوند
معمولا هیچ مانعی برای تجویز شیر مادر وجود ندارد، جز در موارد خاصی که  مادر به بیماری مبتلا باشد که برای نوزاد خطرناک است و شیر مادر نوزاد را آلوده می کند. از جمله این بیماری ها سل باز ریوی است. در این بیماری چون مادر آلودگی دارد نمی تواند به نوزاد شیر بدهد. همچنین مادرانی که آبسه های شدید پستان دارند نباید به نوزاد شیر دهند. برخی مواقع مادر ممکن است از نظر روحی شرایط مناسبی نداشته باشد که در این موارد بهتر است به نوزاد شیر ندهد.در مواردی مانند سرماخوردگی و آنژین چون با دارو درمان می شود و نگرانی وجود ندارد مادر می تواند به نوزاد شیر دهد.

 

منبع 

اهمیت حمام کردن نوزاد و مراحل مهم آن

اهمیت حمام کردن نوزاد و مراحل مهم آن

 

  هیچ نیازی نیست که بلافاصله بعد از زایمان نوزاد را حمام کرد، زیرا ورنیکس (ماده خمیری شکل و کرم رنگی که پوست بدن نوزاد را در هنگام تولد پوشانده است) جنینی نباید از بدن نوزاد پاک شود. ورنیکس برای نوزاد خطری ندارد و بعد از چند روز به طور خود به خود از بین خواهد رفت. ورنیکس باکتری ­ها را از بین می‌برد و پوست نوزاد را در برابر باکتری­ ها محافظت می­کند. نوزاد معمولاً در زمان ترخیص شستشو داده می‌شوند.تنها دلیل این‌که بعد از زایمان، نوزاد باید حمام شود، این است که خون و مدفوع بدن نوزاد پاک شود. استحمام می­تواند بوسیله پنبه تمیز و آب گرم صورت گیرد، می‌توان نوزاد را با یک صابون یا شامپوی مخصوص بچه شستشو کرد، ولی بعد از استحمام باید بدن نوزاد (بخصوص سر نوزاد) خشک شود و حوله خیس کنار گذاشته شود.

 

  مرحله اول حمام کردن نوزاد

  زمان حمام کردن اهمیت دارد. نوزاد شما نیازی به حمام کردن روزانه و حتی هفتگی ندارد.نوزادان معمولا پوست خشکی دارند و اصلا عرق نمی کنند. به همین دلیل هم اگر شما به صورت روزانه لباس های او را عوض کنید و دست و صورت نوزاد را با دستمالی مرطوب، نرم و نخی پاکیزه نگه دارید، به طور حتم نیاز به حمام کردن را در او به تعویق خواهید انداخت.
نکته دیگر اینجاست که زمان گرسنگی و خستگی اصلا زمان مناسبی برای حمام کردن نوزاد نیست، یعنی نوزاد شما باید قبل از استحمام، هم سیر باشد و هم خواب خوبی کرده باشد تا در طول حمام کردن مدام گریه نکند و استرس بیش از حد به شما ندهد.بهترین زمان برای حمام کردن نوزادان، حدود ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب شبانه یا عصر گاهی آنهاست تا نوزاد بتواند علاوه بر لذت بردن از حمام، خواب آرام و خوبی را هم تجربه کند.

  مرحله دوم حمام کردن نوزاد

  محل حمام کردن مهم است. نوزادان معمولا تا ۳-۲ ماه ابتدایی پس از تولد، پوست نرم و نازکی دارند و با خیس شدن پوستشان به سادگی حالت لغزندگی از دست پیدا می کنند.به همین دلیل است که برخی مادران جوان فکر می کنند امکان لیز خوردن نوزاد در طول استحمام و آسیب دیدگی او وجود دارد.
برای از بین بردن این آسیب احتمالی، شما باید محل مناسبی برای حمام کردن نوزاد خودتان در نظر بگیرید. این محل می تواند یک وان کوچک مخصوص کودک باشد که کاملا روی سطح صاف زمین قرار گرفته و اصلا امکان لیز خوردن یا لغزیدن وان وجود ندارد.اگر شما در طول استحمام نوزاد روی صندلی پایه دار کوچکی بنشینید تا تسلط کافی به نوزاد درون وان داشته باشید، به طور حتم احتمال لیز خوردن شیر خوار خودتان را به صفر خواهید رساند.

  مرحله سوم حمام کردن نوزاد

  آماده سازی وسایل است. نوزاد شما در طول استحمام به تمرکز و توجه تان نیاز دارد.از این رو، برای اینکه بتوانید تمرکز خود را روی استحمام نوزاد قرار دهید و فکرتان مشغول کارهای دیگر نشود، باید پیش از شروع استحمام تمامی وسایل مورد نیاز را آماده کنید.به عبارت ساده تر، شما باید لیف، شامپوی سر و شامپوی بدن را دور وان نوزاد بچینید، حوله او را در نزدیک ترین حالت نسبت به خودتان روی یک صندلی و داخل حمام قرار دهید، دمای اتاق را روی حدود ۲۴ درجه سانتی گراد تنظیم کنید، داخل اتاق یک عدد پارچه نخی و نرم روی تخت نوزاد بگذارید، لباس های تمیز او را آماده کنید، یک پوشک کنار لباس ها قرار دهید و حتما پارچه نخی و تمیزی را هم داخل وان کودک بیندازید.پوشاندن کف و دیواره های وان حمام نوزاد، از لیز خوردن او داخل وان پیشگیری می کند.به خاطر داشته باشید باید تمام وسایل مراقبت از پوست مانند انواع لوسیون ها و مرطوب کننده ها را هم برای پیشگیری از ابتلا به خشکی پوست و اگزما کنار تخت نوزادتان پیش از استحمام.

  مرحله چهارم حمام کردن نوزاد

  آماده سازی محیط حمام مهم است. دمای ایده آل حمام برای استحمام نوزاد، باید دمایی نزدیک به دمای بدن او باشد.از این رو، بهترین زمان برای حمام کردن نوزادان، حدود ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب شبانه یا عصرگاهی آنهاست تا نوزاد بتواند علاوه بر لذت بردن از حمام، خواب آرام و خوبی را هم تجربه کند.باید پیش از ورود نوزاد به حمام، دمای محیط آنجا را به حدود ۳۷ تا ۳۸ درجه سانتی گراد برسانید. قبل از قرار دادن نوزاد داخل وان آب، دست خود را داخل آب کنید تا مطمئن شوید که آب وان بیش از اندازه گرم یا سرد نیست.شما برای استحمام نوزادتان به آب زیادی نیاز ندارید و اگر وان او دارای حدود ۵ سانتی متر آب ولرم هم باشد، می توان نوزاد را استحمام کرد.

  مرحله پنجم حمام کردن نوزاد

  شستن صورت نوزاد اولویت دارد. قبل از قرار دادن نوزاد داخل وان، ابتدا او را روی زانوهای خود بخوابانید و با یک لیف نخی و بسیار نرم که با آب ولرم مرطوب شده، صورت، دور چشم ها، دور گوش ها، دور دهان، زیر چانه و پشت گوش های او را پاک کنید.از فرو بردن دستمال در گوش، چشم یا بینی نوزاد خودداری کنید.

  مرحله ششم حمام کردن نوزاد

  در شستن سر نوزاد دقت کنید. پس از اتمام استحمام نوزاد، او را در حوله ای نرم و نخی بپیچید و مجددا روی زانوی خود بخوابانید. زیر گردن نوزاد را با دست چپ بگیرید و سر او را کمی از زانوها فاصله بدهید.حالا مخلوطی از آب و شامپوی مخصوص کودکان که از قبل آماده کرده اید را به آرامی با کف دست خودتان روی موهای نوزاد ماساژ بدهید. سپس دستتان را در آب تمیز فرو کنید و به آرامی روی موهای نوزاد، از پیشانی به سمت عقب، آب بریزید تا شامپو از سرش پاک شود.نیاز به استفاده از کف فراوان برای شستن موهای نوزادان وجود ندارد. حواستان باشد در طول آب کشی سر نوزاد، آب درون گوشهای او وارد نشود.

  مرحله هفتم حمام کردن نوزاد

  شستن بدن نوزاد نیازمند کمی صبر و حوصله می باشد. سعی کنید نوزاد را در حالتی داخل آب وان قرار دهید که سر او کاملا بیرون از آب بماند. با کمک لیفی نرم و نخی، تن و بدن نوزاد را به آرامی ماساژ دهید.لیف باید آغشته به آب ولرم و مقدار بسیار کمی شامپو بدن مخصوص نوزادان باشد. از ساییدن پوست نوزادان خودداری و حرکات دست را به مالش سطحی پوست نوزاد محدود کنید.در طول شستن پوست نوزادان، هیچ قسمتی از بدنشان را فشار ندهید.

 

  مرحله هشتم حمام کردن نوزاد
  در شستن ناحیه تناسلی نوزاد دقت کنید. برای شستن دستگاه تناسلی نوزاد، از لیف نرم و نخی جداگانه ای استفاده کنید.هنگام شستشوی این قسمت، از شامپو بدن کمک نگیرید و تنها به استفاده از آب ولرم اکتفا کنید. در غیر این صورت، امکان خشک شدن و پوسته ریزی قسمت های تناسلی پوست نوزاد وجود خواهد داشت.

  مرحله نهم حمام کردن نوزاد
  خشک کردن نوزاد، آخرین مرحله است. پس از پایان استحمام، حوله گرمی که از ابتدای حمام کردن داخل محیط گرم حمام وجود داشته را دور نوزاد بپیچید. کلاه حوله نوزاد را روی سر او بگذارید و نوزاد را با همان حوله روی تختش قرار دهید.حالا با گذاشتن و برداشتن حوله روی پوست نوزاد سعی کنید او را خشک کنید. از ساییدن حوله به پوست کودک خود بپرهیزید تا پوست او خشک و زخمی نشود. بعد از خشک شدن پوست نوزاد، ابتدا او را با کمک لوسیون های مرطوب کننده کمی ماساژ بدهید و در نهایت پوشک و لباس هایش را بپوشانید.

 

منبع 

فواید هم اتاقی مادر و نوزاد

فواید هم اتاقی مادر و نوزاد

 

 

 

• برقراری رابطه قوی عاطفی میان آنها.
• شیردهی به موقع بر طبق میل و خواست نوزاد.
• عدم استرس و نگرانی مادر به دلیل آگاه بودن از وضعیت نوزاد.
• اطمینان از عدم تغذیه نوزاد با شیر خشک.

یک فوق تخصص نوزادان با بیان اینکه هم اتاقی بودن مادر و نوزاد منجر به کاهش عفونت‌های نوزادی و مرگ و میر می‌شود، تاکید کرد: هم اتاقی بودن مادر و نوزاد اقدام هفتم از برنامه 10 اقدام اجرایی توسط WHO و Unicef در بیمارستان‌های دوستدار کودک است که منجر به بهبود روابط عاطفی بین مادر و نوزاد می‌شود.

یک فوق تخصص نوزادان با بیان اینکه هم اتاقی بودن مادر و نوزاد منجر به کاهش عفونت‌های نوزادی و مرگ و میر می‌شود، تاکید کرد: هم اتاقی بودن مادر و نوزاد اقدام هفتم از برنامه 10 اقدام اجرایی توسط WHO و Unicef در بیمارستان‌های دوستدار کودک است که منجر به بهبود روابط عاطفی بین مادر و نوزاد می‌شود.

 

دکتر رویا طاهری تفتی در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه زایمان سزارین مانعی برای ارتباط سریع مادر و نوزاد پس از زایمان نیست، گفت: چنانچه سزارین با بی‌حسی نخاعی انجام شود، تماس اولیه بین مادر و کودک را می‌توان بلافاصله پس از تولد نوزاد و خشک کردن و ارزیابی سریع سلامت وی برقرار کرد و در موارد سزارین با بیهوشی عمومی باید تغذیه با شیر مادر بلافاصله پس از آماده بودن مادر و نوزاد آغاز شود.

وی اضافه کرد: هم اتاقی بودن مادر و نوزاد با افزایش تغذیه با شیر مادر همراه است؛ چراکه باعث بهبود روابط عاطفی بین مادر و نوزاد و کاهش عفونت‌های نوزادی و مرگ و میر شود و بر میزان خواب، آرامش و استراحت آن‌ها تاثیر مثبت دارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه هم اتاقی بودن مادر و نوزاد اقدام هفتم از برنامه 10 اقدام اجرایی توسط WHO (سازمان بهداشت جهانی) و Unicef در بیمارستان‌های دوستدار کودک است، خاطرنشان کرد: سیاست مدون تغذیه با شیر مادر باید در معرض دید کلیه پرسنل بیمارستان قرار گیرد و کلیه کارکنان به منظور کسب مهارت‌های لازم برای اجرای این سیاست آموزش ببینند. همچنین به مادران روش تغذیه با شیرمادر و چگونگی حفظ و تداوم شیردهی را آموزش دهند.

طاهری تفتی تصریح کرد: نحوه پستان گرفتن، چگونگی مصرف غذاهای مکمل، آشنایی با نشانه‌ها و رفتارهای شیرخوار، زمان تغذیه از هر پستان و حمایت پس از ترخیص از جمله مواردی است که باید در سیاست مدون تغذیه با شیر مادر در بیمارستان‌ها در نظر گرفته شوند.

این فوق تخصص نوزادان در پایان یادآور شد: باید گروه‌های حامی تغذیه با شیرمادر در تمامی بیمارستان‌ها تشکیل شود و مادران پس از ترخیص زایمان از بیمارستان یا کلینیک به این گروه‌ها ارجاع داده شوند.

منبع 

دومین معاینه نوزاد پس از تولد

دومین معاینه نوزاد پس از تولد

 

 

باید به وسیله یک متخصص اطفال در عرض 24 ساعت اول پس از تولد صورت گیرد. این معاینه باید نخستین مرحله از یک فرایند مداوم نظارت بهداشتی باشد و شامل:

• اندازه وزن بدن، طول بدن از فرق سر تا پاشنه پا، اندازه دور سر و دور سینه
• اندازه‌گیری دمای بدن
• پوست: مشاهده کبودی (سیانوز) لب‌ها و پوست، زردی، رنگ پریدگی و اریتمای منتشر و...
• فعالیت‌های قلبی ـ تنفسی: مشاهده وضعیت تنفسی (سرعت تنفس بالای 60 بار در دقیقه، تو رفتگی قفسه سینه در هنگام دم و ناله بازدمی نشان‌دهنده دیسترس تنفسی می‌باشد)، سمع قلب و ریه و...
• سر و صورت: وجود هیدروسفالی، فونتانل‌های بزرگ، سیاهرگ برجسته پوست سر و...
• چشم‌ها: آب مروارید، کونژونکتیویت و...
• گوش‌ها: بدشکلی، لاله‌های فرعی گوش، تورفتگی و...
• دهان و لب‌ها: وجود لب شکری و شکاف کام، وضعیت زبان و...
• شکم: علائم برآمدگی شکم، توده‌های غیر طبیعی، مقعد مسدود و...
• اندام‌ها و مفاصل: بد شکلی مفاصل، دررفتگی مادرزادی مفصل ران، انگشت‌های اضافی و...
• ستون فقرات: نقایص لوله عصبی و وجود برآمدگی‌های روی ستون فقرات و...
• اندام جنسی خارجی: بیضه پایین نیامده، هیدروسل در نوزادان پسر و کلیتوریس بزرگ شده، مهبل چسبیده به هم در نوزادان دختر

 

معاینات دوره ای نوزادان در سه ماه اول تولد

در سه ماه اول تولد، نوزادتان به چند ویزیت پزشک نیاز خواهد داشت. معاینات دوره ای نوزادان یک تا دو روز پس از ترک بیمارستان (اگر در بیمارستان متولد نشده باشد حدود روز سوم تا پنجم زندگی اش،) انجام می شود. هدف اصلی این ویزیت اندازه گیری وزن نوزاد، بررسی میزان زردی او، و پاسخ به سوالات والدین است.

تمام نوزادان در چند روز اول زندگی وزن کم می کنند. این میزان معمولاً به اندازه ی ۶ تا ۸ درصد وزن تولدشان است و در روز چهارم یا پنجم زندگی وزنشان به پایین ترین حد می رسد.  

 

زردی به معنای زرد شدن رنگ پوست است و به دلیل میزان زیاد بیلی روبین در خون نوزاد رخ می دهد. تمام نوزادان دچار زردی می شوند، اما زردی بعضی شدیدتر ازدیگران است. اگر نوزادتان نارس به دنیا بیاید یا دچار عفونت شود، یا اگر سابقه ی خانوادگی زردی داردی، ممکن است بیلی روبین اوسطح بالاتری داشته باشد. پزشک نوزادتان با معاینه ی او در مطب قادر به تخمین سطح بیلی روبین هست اما اگر نگران شود ممکن است برای سنجش دقیق این میزان، آزمایش خون در خواست کند.

در یک زمان مشخص (براساس سن نوزادتان بر حسب ساعت و برخی عوامل دیگر) میزان بیلی روبین ممکن است خیلی بالا برود و برای نوزادتان خطرناک باشد. در بسیاری از موارد، درمان افزایش بیلی روبین با بستری کردن نوزاد به مدت یک تا دو روز در بیمارستان و نگهداری او در زیر یک نور آبی رنگ مخصوص انجام می شود. معمولاً در روز چهارم یا پنجم زندگی کبد نوزاد شما به اندازه ی کافی بالغ شده است تا بیلی رو بین اضافی را پردازش کند.

در این زمان دیگر نیازی به نوردرمانی نیست و زردی طی یک تا دو هفته ی آتی به تدریج محو خواهد شد. هدف اصلی نخستین ویزیت متخصص کودکان پاسخ به پرسش های شما است به یاد داشته باشید که سوال نپرسیدن کاری ابلهانه است. اگر از موضوعی درباره ی نوزادتان شک دارید بهتر است بپرسید تا این که سردرگم باقی بمانید. بهتر است پرسش هایتان را در دفترچه ای یادداشت کنید و آن را در ویزیت همراه خود بیاورید. احتمال جا گذاشتن این دفترچه مخصوص پرسش از پزشک نوزادتان بسیار کمتر از برگه ای است که به همین منظور به یخچال خانه تان چسبانده اید، به ویژه اگر دفترچه را در کیف مخصوص پوشک بچه نگاه دارید.

دومین معاینه دوره ای نوزاد در دو تا سه هفتگی او انجام می شود. تا این هنگام زردی ناپدید شده است و شیردهی بخوبی انجام می شود. هدف اصلی این ویزیت اطمینان از وزن گیری خوب نوزاد و پاسخ به پرسش های جدید شما است. همچنین ممکن است پزشک درباره ی واکسن های دو ماهگی نوزاد برایتان توضیح بدهد.

سومین معاینه دوره ای نوزاد در دو ماهگی او انجام می شود. باز هم اهداف ویزیت عبارتنداز پاسخ به پرسش هایشما اندازه گیری قد، وزن و دور سر، و اطمینان از سیر صعودی رشد و نمو نوزاد. در صورتی که مطابق برنامه ی ایمنی سازی عمل کنید نوزاد اولین مجموعه ی واکسن را دریافت خواهد کرد هر چند در صورت تولد در بیمارستان او واکسن هپاتیت B را قبلا دریافت کرده است.

خطر!

اگر نوزادتان بیش از ۱۰ درصد وزن تولدش را از دست بدهد ممکن است لازم شود برای نحوه ی شیردهی در جستجوی کمک برآیید. بهتر است که با یک مشاور شیردهی ملاقات کنید و بر روی اقداماتی که شیردهی را موثرتر و کارآمدتر می سازند کار کنید.

تا بهبود وزن گیری نوزاد در اغلب موارد لازم است هر دو تا سه روز او را به مطب ببرید تا وزنش اندازه گیری شود.

واکسیانسیون

صحبت درباره ی فواید و ضررهای واکسیانسیون در محدوده ی این مقاله  نمی گنجد. به طور خلاصه، اگر هیچ ایده ای درباره ی واکسیناسیون ندارید، ما استفاده از آنها را قویاً توصیه می کنیم و بر این باوریم که فواید آنها از خطراتشان بسیار بیشتر هستند (باید بدانید که بیشتر مهد کودک ها و دبستان ها پیش از ثبت نام کودک وضعیت ایمن سازی او را بررسی می کنند، اگرچه استثناهایی وجود دارند). این بدان معنا است که ما قویاً به حق انتخاب والدین بین گزینه های مراقبت پزشکی معتقدیم، از جمله ایمن سازی نسبی یا عدم ایمن سازی.

کودک تان در سه ماه اول زندگی دست کم سه بار توسط پزشک معاینه می شود : در روزهای سوم تا پنجم، هفته ی دوم تا سوم، و دو ماهگی. به علاوه ، در صورت وجود هرگونه نگرانی درباره ی سلامتش، ممکن است باز هم معاینه شود و قد و وزن او به طور منظم اندازه گیری شود.

پیشنهاد می کنیم پیش از ملاقات با پزشک، درباره ی واکسن ها مطالعه ی کاملی انجام دهید تا با دانش کافی با پزشک نوزادتان درباره این موضوع گفتگو کنید.

 

منبع 

شنوائی سنجی نوزاد

شنوائی سنجی نوزاد

 

 

«غربالگری شنوایی» به معنای تأیید سلامت سیستم شنوایی نوزاد در بدو تولد و ردیابی مشکلات شنوایی در زمان مناسب جهت اقدام به موقع است. شیوع کاهش شنوایی متوسط و شدید یا فقدان شنوایی در نوزادان 1 تا 2 در هزار تولد زنده می‌باشد.کم شنوایی یکی از رایج‌ترین اختلالات بعد از تولد است و در حدود ۱ ‏الی ۲ درصد نوزادان دچار افت شنوایی هستند که باید قبل از یک ماهگی ‏وجود کم شنوایی در آنها تشخیص داده شده و تا قبل از ۳ ماهگی نوع و ‏میزان شدت کم شنوایی و تا ۶ ماهگی‎ ‎درمان‌های‎ ‎مداخله‌ای و توانبخشی ‏بر روی آنها انجام شود. (اخیراً توصیه می شود که سن طلایی برای دریافت ‏وسایل کمک شنوایی و توانبخشی تا ۲ ماهگی است)‏.

کودکانی که پیش از سن ۶ ماهگی مورد درمان قرار بگیرند، می‌توانند تا ‏زمان ورود به مهدکودک سایر مهارت‌ها را نیز به خوبی فراگرفته و از هم ‏سالان خود عقب نمانند. کودکانی که تا ۲ الی ۳ سالگی مورد درمان ‏قرار نگیرند، ممکن است با مشکلات شنوایی، گفتاری، شناختی و اجتماعی ‏روانی مواجه شوند‎

در سال‌های اول زندگی، شنوایی نقش مهمی در رشد اجتماعی، عاطفی و شناختی کودک دارد.

به‌طوری‌که حتی کم ‌شنوایی خفیف یا ملایم می‌تواند، رشد گفتار و زبان کودک را تحت تاثیر قرار دهد.

خوشبختانه در مواردی که کم ‌شنوایی تا سه ماهگی تشخیص داده می‌شود، می‌توان بر مشکلات شنوایی غلبه کرد.

انجام آزمون‌های شنوایی‌سنجی مانند تست OAE، تست ABR و ASSR در دوران نوزادی و تکرار آن به‌طور مرتب در سال‌های بعد خیلی مهم است.

 

چه زمانی بهتر است تست شنوایی‌سنجی نوزاد انجام شود؟

بیشتر نوزادانی که با کم شنوایی متولد می‌شوند، با تست غربالگری شنوایی نوزادان (OAE و AABR) در بدو تولد تشخیص داده می‌شوند. اما در برخی از موارد، کم ‌شنوایی به‌دلایل مختلفی مانند عفونت‌ها، ضربه و نویزهای خیلی بلند بعد از مدتی بروز می‌کند.

محققین معتقدند بین دوران نوزادی تا نوجوانی احتمال ابتلا به کم‌ شنوایی بیشتر است. بنابراین انجام تست شنوایی‌سنجی به‌طور مرتب در دوران نوزادی و کودکی مهم هست.

اکنون، غربالگری شنوایی برای تمامی نوزادان قبل از ترخیص از بیمارستان انجام می‌شود. طبق برنامه تشخیص و مداخله زود هنگام (EHDI)، کم ‌شنوایی دائمی کودک باید قبل از 3 ماهگی تشخیص داده شود و خدمات مداخله‌ای برای او تا قبل از 6 ماهگی انجام ‌شود.

اگر برای نوزاد شما به هر دلیلی تست غربالگری شنوایی انجام نشده است، توصیه می‌شود که این تست در سه هفته اول برای او انجام شود. اگر نتیجه آزمون غربالگری منفی (fail) بود، بدین معنی نیست که کودک شما حتما مبتلا به کم‌ شنوایی است. به ‌علت این‌که وجود جرم یا مایع در گوش ممکن است نتیجه تست را تحت تاثیر قرار دهد. در این موارد اغلب دوباره تست تکرار می‌شود تا تشخیص اولیه تایید شود.

چنانچه نتیجه غربالگری شنوایی کودک شما منفی بود، انجام مجدد تست در ظرف 3 ماه مهم هست، برای این‌که بتوانیم درمان را بلافاصله شروع کنیم. درمان کم شنوایی اگر قبل از 6 ماهگی شروع شود، می‌تواند خیلی موثر باشد.

برای کودکانی که به نظر می‌رسد شنوایی طبیعی دارند، بهتر است در 6 ماهگی و یک سالگی و هر زمانی که نگرانی در این مورد وجود داشت، ارزیابی شنوایی انجام شود.

اگر به ‌نظر می‌رسد که کودک شما مشکل شنوایی دارد، رشد گفتارش غیرطبیعی است یا گفتار کودک شما به سختی قابل‌فهم هست، حتما به پزشک مراجعه کنید.

 

شنوایی‌سنجی نوزادان و کودکان

برای ارزیابی شنوایی نوزادان و کودکان از چندین روش می‌توان استفاده کرد، که بستگی به سن کودک، میزان رشد و وضعیت سلامتی کودک دارد. در شنوایی‌سنجی (ادیومتری) رفتاری، شنوایی‌شناس با دقت واکنش و پاسخ کودک به صداهایی مانند گفتار کالیبره شده و تُن‌های خالص را بررسی می‌کند.

تُن خالص صدایی است که فرکانس مشخصی دارد، مانند یک نُت در کیبورد پیانو.

شنوایی‌شناس می‌‌داندکه نوزاد چند ماهه بوسیله حرکت چشم یا چرخش سر به صدا پاسخ می‌دهد.‌ کودک بزرگتر ممکن است در پاسخ به صدا یک قطعه اسباب‌بازی را جابجا کند و کودک کودکستانی ممکن است دستش را بالا ببرد.

کودکان می‌توانند، با فعالیت‌هایی مانند تشخیص تصویر یک کلمه یا تکرار آن کلمه به صدا‌های گفتاری پاسخ بدهند.

سایر آزمون‌ها برای ارزیابی شنوایی نوزادان و کودکان

اگر نوزاد یا کودک شما به علت سن کمی که دارد، نتواند در شنوایی‌سنجی رفتاری به صداها پاسخ دهد، یا به علت مشکلات رشدی یا پزشکی قادر به انجام این نوع تست شنوایی ‌نباشد، شنوایی‌شناس می‌تواند مشکلات شنوایی را با بررسی عملکرد گوش، عصب‌ها و مغز بررسی کند.

آزمون گسیل‌های صوتی گوش- تست OAE

در تست OAE بخشی از پاسخ گوش داخلی به صدا ارزیابی می‌شود. این تست بیشتر برای نوزادان و کودکانی انجام می‌شود که به دلیل سن کم ممکن است نتوانند به تست شنوایی‌ رفتاری پاسخ دهند.

بیمارستان‌ها و زایشگاه‌ها از تست OAE یا AABR برای غربالگری شنوایی نوزادان استفاده می‌کنند.

تست OAE چیست؟

هنگامی که قسمت کوچکی از حلزون با صدای کلیک تحریک می‌شود، گسیل‌های صوتی گوش منتشر می‌شوند. هنگامی که صدا حلزون را تحریک می‌کند، سلول‌های موئی خارجی به ارتعاش در می‌آیند. این ارتعاش صدایی تقریباً غیرقابل‌شنیدن تولید می‌کند که به گوش میانی باز می‌گردد.

تست OAE چگونه انجام می‌شود؟

فوم نرم یا پروب‌ (probe) پلاستیکی  کوچکی در گوش کودک شما قرار می‌گیرد. کودک شما از طریق فوم نرم یا پروب پلاستیکی صداهای آهسته را خواهد شنید. سپس دستگاه انعکاس‌های صوتی با شدت کم را که توسط گوش داخلی در پاسخ به صداهای آهسته منتشر می‌شود را ثبت می‌کند.

چگونه باید نوزاد خود را برای آزمون آماده کنم؟

کودک شما در طول این آزمایش لازم نیست بخوابد. بااین‌حال، برای این تست، کودک شما و هر کس که در اتاق است ، باید ساکت باشد.

تست OAE  چقدر طول می‌کشد؟

طی چند دقیقه این تست انجام می‌شود.

نتیجه تست OAE

پاسخ به‌صورت قبول (pass) یا رد (fail) است.

• پاسخ قبول (pass) تست OAE یا وجود گسیل‌های صوتی مطابق با شنوایی طبیعی تا نزدیک به طبیعی است. بدین معنی که سلول‌های موئی خارجی عملکرد مطلوبی دارند.
• پاسخ رد (fail) یا عدم وجود گسیل‌های صوتی ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل باشد. آن می‌تواند کم شنوایی، جرم در گوش، وجود مایع یا عفونت در گوش میانی یا گوش داخلی ناهنجار باشد. این پاسخ نشان می‌دهد که تست‌های بیشتری برای یافتن دلیل عدم وجود OAE و همچنین کم شنوایی احتمالی نیاز است.

اگر جواب تست غربالگری رد (fail) بود، تست معمولا دوباره انجام می‌شود. اگر نتیجه تست غربالگری دوباره رد (fail) بود، کودک برای ارزیابی کامل شنوایی به کلینیک شنوایی ارجاع داده می‌شود.

 

 

منبع 

تست غربالگری شنوایی‌ سنجی

تست غربالگری شنوایی‌ سنجی

 

 

 

 در تمامی بیمارستان هایی که بخش زایمان دارند، توصیه می شود برنامه غربالگری شنوایی داشته باشند. سؤال کنجکاوانه والدین طریقه انجام غربالگری شنوایی نوزادان می باشد، چرا که نمی دانند چگونه ما می خواهیم بدون بررسی واکنش مستقیم نوزاد از سلامت سیستم شنوایی وی مطلع شویم.

غربالگری شنوایی معمولاً با انجام آزمون OAE (Oto Acoustic Emission) انجام می­شود. این غربالگری آزمون ساده­ای است که پیش از مرخص شدن نوزاد از بیمارستان و یا ‏زایشگاه، توسط متخصصین شنوایی‌سنج (ادیولوژیست) انجام می­گیرد و ‏هدف از انجام این تست، شناسایی نوزادانی است که شنوایی آنها نیاز به ‏ارزیابی بیشتری دارد‎.‎ اصولاً این تست باید روی تمام نوزادان پیش از ترخیص انجام ‌شود و در صورت عدم امکان به والدین توصیه می­شود که در اولین فرصت غربالگری نوزادشان را انجام دهند.

انواع آزمون های مورد استفاده در غربالگری

ارزیابی های غربالگری شنوایی غیر تهاجمی هستند و به راحتی در نوزادان انجام می شوند. دو نوع ارزیابی شنوایی برای غربالگری وجود دارد :
1- OAE یا گسیل های خود به خودی گوش: مرحله اول غربالگری شنوایی بدو تولد می باشد. با ارائه صدا نه تنها صدا به تحریک الکتریکی تبدیل شده وبه سمت درون سمت مغز ارسال می شود بلکه سلولهای مویی درون حلزون در پاسخ به صدای ارائه شده موجی را به سمت محیط بیرون ارسال می کنند که در صورت قرار دادن میکروفون با حساسیت بالا در کانال گوش خارجی می توان آن موج را ثبت نمود. به این موج  OAE یا گسیل های خود به خودی گوش می گویند. از این امواج در آزمونی به همین نام (تست OAE) برای تشخیص بعضی مشکلات شنیداری استفاده می شود. این تست امواج صوتی که در گوش داخلی تولید می شود و به کانال گوش خارجی پس فرستاده می شود را اندازه گیری می کند. حساسیت این تست به وجود مشکل شنوایی در گوش خارجی، میانی و حلزون گوش داخلی است و به مشکلات شنیداری در مسیر های بالاتر یعنی عصب و مسیر های مرکزی حساسیتی ندارد. برای قبولی در این آزمون باید سلول های مویی حلزون سالم باشند. در صورت وجود افت شنوایی تاثیر گذار بر سلولهای مویی حلزونی، هیچ پژواکی تولید نمی شود و یا پژواک ها بسیار ضعیف خواهند بود. علاوه بر  این، وجود هر نوع مشکلی که در روند انتقال صدا باز گوش خارجی به حلزون و از حلزون به گوش خارجی اختلال ایجاد کند منجر به رد شدن در تست OAE  می شود.تصویر زیر یک کودک در حال تست شدن با آزمون OAE را نشان می دهد.بنابراین، قبولی در تست OAE نشان دهنده عملکرد طبیعی سیستم حلزونی و گوش میانی است. در صورتی که رد شدن در این ارزیابی نشان دهنده اختلالاتی مانند عملکرد غیر طبیعی حلزون ، اختلال گوش میانی (ترشح یا اوتیت گوش میانی)، مسدود شدن کانال گوش ( سرومن ) و .... می باشد.
                              
2-نسخه غربالگری تست ABR یا پاسخ های ساقه مغز شنیداری: در صورتی که کودکی در  OAEرد شود تست بعدی ABR غربالگری خواهد بود. این تست نحوه پاسخ عصب به صدا را بررسی می کند. محرک صوتی از طریق هدفون به گوش نوزاد ارائه می شود. سه الکترود روی سر نوزاد گذاشته می شود که پاسخ عصب را ثبت و اندازه گیری می کنند. این آزمون سلامت کل مسیر شنوایی، شامل مسیر های بالاتر از حلزون تا مغز را بررسی می کند. این تست در تشحیص نوزادان کم شنوا از نوزادان هنجار بسیار سودمند است. در صورتی که کودک در این آزمون هم رد شود وارد مرحله تشخیصی شده و ABR تشخیصی برای وی انجام خواهد شد(4). نتیجه قبول در این آزمون به معنی عملکرد حلزونی و عصبی هنجار سیستم شنوایی می باشد در صورتی که نتیجه رد به معنی پاتولوژی و آسیب حلزون و عصب، مانند نوروپاتی شنوایی می باشد. تصویر زیر یک کودک در حال تست شدن با آزمون ABR را نشان می دهد.در واقع غربالگری شنوایی نوزادان یک برنامه دو مرحله ای است. اولین مرحله آن در اولین روزهای تولد و قبل از ترخیص از بیمارستان انجام شده و شامل تست OAE است. در کودکانی که در بخش مراقبت های ویژه هستند علاوه بر OAE،  ABR نیز باید انجام شود. مرحله دوم زمانی صورت می گیرد که کودک در مرحله اول رد می شود. زمان آن بین 2 تا 8 هفته پس از مرحله اول است و شامل ارزیابی مجدد OAE است.  در صورتی که نوزاد در OAE مجدد نیز رد شود  ABR غربالگری برای وی انجام می شود. در صورت رد در مرحله دوم غربالگری ، قبل از رسیدن به 3 ماهگی مشاوره شنوایی شناسی، پزشکی و ارزیابی های تشخیصی دیگر برای کودک انجام می شود. در نهایت قبل از سن 6 ماهگی مداخلات درمانی و توان بخشی برای کودک شروع می شود.
روش انجام این دو آزمون در جدول زیر آمده است.
 

OAE	ABR غربالگری
1- قرار دادن یک پروب در کانال گوش و ارائه صوت از طریق پروب.	1- چسباندن الکترود های سطحی به سر نوزاد
2- انتقال صدا به سلول های مویی گوش داخلی از طریق گوش خارجی و میانی	2- ارائه محرک از طریق هدفون های روی گوش نوزاد
3- تولید پژواک توسط سلول های مویی خارجی	3- ثبت پاسخ حلزون، عصب و ساقه مغز توسط الکترود ها.
4- برگشت پژواک از گوش داخلی به کانال گوش خارجی و جمع آوری صدا توسط میکروفون کوچکی در پروب.	4- ثبت نتیجه رد یا قبولی
5- ثبت نتیجه رد یا قبول

 

 

 

 

 

 

 در صورت رد شدن در غربالگری، باید پیگیری های تشخیصی بعدی توسط ادیولوژیست انجام شود زیرا داشتن حتی کم شنوایی ملایم نیز می تواند تاثیر قابل توجهی در تکامل زبانی و گفتاری کودک داشته باشد.
قبولی در آزمون های غربالگری،  لزوماَ به معنی شنوایی کاملاَ هنجار نوزاد نیست. برخی از کم شنوایی های ملایم در ارزیابی های غربالگری قابل کشف نیستند. هم چنین کودک در برخی مواقع دارای مشکل ارثی و پیشرونده ای  است که پس از دوره نوزادی بروز می نماید. در مقابل، رد شدن نوزاد در غربالگری نیز لزوماَ به معنی داشتن مشکل شنوایی نیست. در واقع اکثر کودکانی که در این ارزیابی رد می شوند دارای شنوایی طبیعی هستند و علت رد شدن آن ها می تواند وجود مایع دوران جنینی درون گوش و یا گریه و بی قراری به هنگام ارزیابی باشد. در هر صورت برای اطمینان، بسیار مهم است که ارزیابی های بعدی نیز انجام شود که شامل ارزیابی های جامع تر و مداخله پزشکی است. این ارزیابی مجدد باید قبل از 3 ماهگی انجام شود. ارزیابی های مجدد، تعیین کننده وجود یا عدم وجود کم شنوایی نوزاد هستند. علاوه بر این آزمونها، آگاهی از روند رشد طبیعی مهارت های شنیداری و گفتاری به خانواده در تشخیص وجود یا عدم وجود مشکل کمک می کند که در مطلب مجزایی به آن پرداخته می شود.

 

 

منبع